Beschrijving
De eindexamens in het VO worden al jaren centraal afgenomen. Het betreft hier tegenwoordig centraal schriftelijke examens, digitale centrale examens en centrale (schriftelijke) praktijkexamens. Ketenpartners hebben sinds het schooljaar 2021-2022 de machine-to-machine (m2m) uitwisselingen geïmplementeerd om de afname van de centrale examens te ondersteunen, inclusief de overdracht van de behaalde leerlingscores. Dit betreft de centrale examens die aan het begin van het kalenderjaar worden afgenomen bij de examenkandidaten.
De uitwisselingsketen betreft 2 soorten systemen:
- Centrale examensysteem van CvTE (Facet)
- Leerlingadministratiesysteem van de school (LAS)
De informatie-uitwisselingen binnen het logistieke ketenproces rondom de centrale examens VO (cevo) tussen Facet en LAS betreft:
- Publicatie van de centrale examens (toetscatalogus)
- Opvragen van informatie over afnameleiders, correctoren en FAO-servers (en administraties binnen de school)
- Aanleveren van afnameplanningen
- Publicatie van examenvarianten met schaallengte en n-term (variantencatalogus)
- Notificatiebericht over de beschikbaarheid van nieuwe scores/resultaten
- Overdragen van de leerlingscores en -resultaten
Figuur: Scenario van informatie-uitwisselingen vóór afname
Van de zes genoemde uitwisselingen vinden de eerste drie plaats vóór de afname (zie Scenariomodel in figuur hierboven) en de laatste drie na de afname (zie Scenariomodel in figuur hieronder):
Figuur: Scenario van informatie-uitwisselingen na afname
De afspraak wordt beheerd door de specifieke werkgroep onder leiding van DUO met vertegenwoordigers van Cito, CvTE, DUO (Facet), Iddink (Magister), Topicus (Somtoday) en Kennisnet.
Samenhang
De afspraak om deze uitwisselingen te implementeren in de betrokken systemen (LAS en Facet) zijn opgesteld conform de AMIGO-aanpak. Op hoofdlijnen zijn voor de afspraak de volgende componenten toegepast:
- Informatiemodellen (inclusief procesbeschrijvingen en transactiepatronen) en gegevensmodellen (inclusief interacties en berichtdefinities) conform de AMIGO-aanpak
- Het actuele Edukoppeling REST/SaaS-profiel (februari 2021)
- De actuele Universele Beveiligingsvoorschriften – Transport Layer Security (TLS) (versie 1.2)
- Het Onderwijs serviceregister (OSR) voor het beheer en ontsluiten van de schoolmandaten en de endpoints van de leerlingadministratiesystemen (LAS-sen).
Meerwaarde
Onderwijsmedewerkers en dienstverleners hoeven met deze m2m-uitwisselingen geen handmatige invoer en handmatige handelingen (downloaden en uploaden van bestanden) uit te voeren. Dat scheelt tijd en verkleint de kans op fouten. Bovendien is de gegevensuitwisseling gebaseerd op standaarden en beveiligingseisen die gelden voor het digitaal uitwisselen van vertrouwelijke informatie zodat de kans op hacking, datalekken etc. tijdens de uitwisseling geminimaliseerd is. De verwerkende systemen hebben bovendien gezorgd voor de nodige beveiligingsmaatregelen zoals die onder meer zijn afgesproken in het kader van de contentketen (privacyconvenant, Certificeringsschema informatiebeveiliging en privacy ROSA).
Implementatie
Bij dit ketenproces is een afgebakende groep ketenpartijen betrokken namelijk die partijen die een rol spelen in dit proces. Dat zijn enerzijds de eigenaar (CvTE) en ontwikkelaar/beheerder van Facet (DUO) en anderzijds in principe de leveranciers van de systemen die scholen hierbij ondersteunen. Concreet gaat het dan om de zogeheten leerlingadministratiesystemen (LAS) die in het vo actief zijn. Alle betrokken partijen (dus ook nieuwe ketenpartners) moeten zich aan deze ketenafspraak conformeren.
Afspraken over de implementatie vindt plaats via periodieke overleggen en wordt ondersteund door een digitale projectomgeving (Microsoft Teams) met overlegdocumentatie, specificaties, ondersteunende documentatie, etc. en een discussieforum. Toegang tot deze projectomgeving is alleen voor betrokken partijen en geschiedt op uitnodiging.
Ontwikkelingen
In het schooljaar 2021-2022 (versie 01.01) is voor het eerst een volledige m2m-uitwisseling geïmplementeerd en toegepast. De uitwisseling is gebaseerd op twee standaarden binnen Edustandaard (Edukoppeling REST/SaaS-profiel 1.0 en UBV – TLS 1.0).
Volgens afspraak heeft het LAS de mogelijkheid om bij Facet ten behoeve van de afnameplanning informatie op te vragen over de in Facet beschikbare afnameleiders, correctoren en FAO-servers. Essentieel is hierbij de lijst van examens van Facet (toetscatalogus). Na afloop van het examen wordt de afname beoordeeld met een score en wordt per examenvariant de normering (schaallengte en nterm) vastgesteld en gepubliceerd (in de varianten catalogus). Met score, schaallengte en nterm kan het examencijfer worden berekend. Zijn de scores van leerlingen definitief dan wordt een notificatiebericht naar het LAS gestuurd; het LAS kan de scores en examencijfers dan per afnamegroep ophalen.
De volledige lijst van wijzigingen in versie 01.04 (t.o.v. versie 01.03) staat beschreven in de documentatie. Voor het schooljaar 2024-2025 (versie 01.04) zijn de belangrijkste wijzigingen:
- Gegevensvelden dos, fallback, geheimhouding, spellingscontrole, status, examentype (ipv typelabel) en mutatiemoment (ipv versie) aan het gegevensobject Examen toegevoegd zodat deze kenmerken niet meer door parsing uit de naam hoeven te worden afgeleid,
- Gegevensveld maxAantalVarianten toegevoegd aan object Planningsgegevens (binnen object Afnamegroep) om het aantal gewenste varianten bij de planning mee te geven,
- Gegevensvelden mutatiemoment (ipv versie) en variantcode aan object Examenvariant toegevoegd (en naam en typelabel eruit verwijderd) zodat de variantcode niet meer door parsing uit de naam hoeft te worden afgeleid, en
- Gegevensveld onderwijsdeelnemeridentiteit binnen Resultatenscores is meervoudig geworden (was enkelvoudig) waardoor het LAS-key ook kan worden meegegeven bij het ECK-iD van de betreffende leerling.
De API endpoint- en schemadefinities inclusief de bijbehorende JSON-berichten die kunnen worden gebruikt zijn samengesteld op basis van de OpenAPI-specificatie (OAS 3). In het kader van de AMIGO-aanpak heeft Kennisnet de leveringsstraat ingezet van waaruit API-definities en andere technische formaten automatisch gegenereerd worden op basis van modellen (zoals logische gegevensmodellen en berichtenstructuurmodellen).
Documentatie
Normatieve documenten
Alle documentatie en specificaties die verplicht zijn bij het implementeren van een afspraak.